طبقه اول قراءطبقه اول قراء به قاریان عهد پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم از میان صحابه اطلاق میشود. ۱ - تعریفنخستین طبقه از قاریان، همان صحابه هستند که در عهد پیغمبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلّم به تعلیم و تعلم اشتغال داشتند و جمعی از ایشان همه قرآن را جمع کرده بودند؛ از آن جمله، بانویی به نامام ورقه دختر عبدالله بن حارث است. ۲ - افراد مشهور طبقه اولچند تن از این طبقه به تعلیم قرائت قرآن شهرت داشتند که عبارتند از: امام علی علیهالسّلام ؛ عثمان ؛ ابی بن کعب ؛ زید بن حارثه ؛ عبدالله بن مسعود ؛ ابوموسی اشعری . ۳ - دیدگاه آیت الله معرفتآیت الله معرفت در این باره مینویسد: «طبقه اول: در عهد پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم بزرگان صحابه ، قرآن را به همان نحوی که نازل میشد، از پیامبر فرا میگرفتند و چه بسا پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم برخی از آنان را به بلاد و قبایل دیگر میفرستاد تا مردم را به اسلام خوانده، آیاتی از قرآن را برای آنان قرائت کنند و قرآن را به آنان بیاموزند. شان صحابه برگزیده و به ویژه بزرگان صحابه در آن زمان، این بود؛ ولی شماری از آنان مختص به این کار و در نشر و تعلیم قرآن، مرجع دیگران بودند. اینان پنج تن بودند که مقدم بر همه، علی بن ابی طالب علیهالسّلام بود و پس از وی عبدالله بن مسعود و ابی بن کعب و ابودرداء قرار دارند. پنجمین آنان زید بن ثابت بود که از نظر سن از همه کوچک تر و از نظر شان و عنوان از همه آنان پایین تر بود…. اینان طبقه اول قاریان هستند که در عهد پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم امر قرائت مردم را به عهده داشتهاند و اسناد قرائتها در زمانهای بعد به اینان منتهی میشود. ۴ - سایر جمع آوری کنندگان قرآن در عهد پیامبراما کسان دیگری که در عهد پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم و پس از وفات آن حضرت قرآن را جمع آوری کردهاند، اهمیت چندانی در امر قرائت نداشتند. ابوموسی اشعری، معاذ بن جبل و سالم مولی ابی حذیفه از آن جملهاند. [۱]
طباطبایی، محمد حسین، قرآن در اسلام، ص۲۰۴.
۵ - پانویس
۶ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «طبقه اول قراء». |